Μυθιστορήματα και διηγήματα από όλο τον κόσμο. Επιλέγουμε τα 20 καλύτερα -κατά τη γνώμη μας- βιβλία που κυκλοφόρησαν το τελευταίο διάστημα.
Λίγο πριν εκπνεύσει ο χρόνος ήρθε το βιβλίο που αφήνει έντονο εκδοτικό αποτύπωμα. Πρόκειται για ένα έργο που κουβαλάει μια ιστορική μνήμη και συνδυάσει τη μαρτυρία με την λογοτεχνία υψηλού επιπέδου. Το βιβλίο θεωρείται δικαίως ένα από τα σημαντικότερα έργα του 20ου αιώνα και πρόκειται για τα συνολικά δεκαεπτά χρόνια που ο συγγραφέας πέρασε στα σοβιετικά γκουλάγκ : έξι χρόνια ως σκλάβος στα χρυσωρυχεία της Κολυμά και στη συνέχεια, σε μια λιγότερο ανυπόφορη συνθήκη, ως αμειβόμενο νοσηλευτικό προσωπικό στις φυλακές-στρατόπεδα. Η μετάφραση ανήκει στην Ελένη Μπακοπούλου.
Ο Επιβάτης –Κόρμακ ΜακΚάρθυ (εκδ. Gutenberg)
Xρειάστηκε να περάσουν 16 χρόνια από τότε που βγήκε ο Δρόμος για να επανέλθει ο Κόρμακ ΜακΚάρθυ με ένα νέο έργο – και τι έργο. Είναι βιβλίο-ποταμός που χρειάστηκε να σπάσει σε δύο μέρη (O Eπιβάτης και Stella Maris) και το οποίο το δούλευε για χρόνια έως τη στιγμή που θα έπαιρνε την τελική του μορφή. Και τα δύο αναφέρονται στα παιδιά ενός διάσημου φυσικού που ήταν στην ομάδα του Οπενχάιμερ που κατασκεύασε την ατομική βόμβα. Στο πρώτο βιβλίο πρωταγωνιστής είναι ο γιος, Μπόμπι Γουέστερν, που από σπουδαίος φυσικός γίνεται δύτης και στο δεύτερο βλέπουμε την καταβύθιση στην τρέλα της αδελφής του, κορίτσι φαινόμενο στα μαθηματικά. Ανάμεσα στα δύο αδέλφια υπάρχει πλατωνικός έρωτας, ενώ το φάντασμα του πατέρα κυκλοφορεί παντού. Ειδικά ο Επιβάτης είναι ένα καίριο σχόλιο για όλη τη σκοτεινή ιστορία του κόσμου από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο έως σήμερα. Η μετάφραση ανήκει στον Γιώργο Κυριαζή.
Προς τον τον παράδεισο –Χάνια Γιαναγκιχάρα (εκδ. Μεταίχμιο)
Το ογκώδες μυθιστόρημά της Λίγη Ζωή πάντα θα την ακολουθεί. Η Γιαναγκιχάρα αυτή τη στιγμή θεωρείται ήδη μια σπουδαία συγγραφέας στις ΗΠΑ και με το νέο της βιβλίο αποδεικνύει πως βρίσκεται σε μια ώριμη περίοδο. Το επίσης ογκώδες μυθιστόρημά της καλύπτει μια περίοδο 200 ετών: από τον 19ο αιώνα έως το… μέλλον (2093). Ουσιαστικά πρόκειται για τρία μυθιστορήματα σε ένα corpus όπου μεταξύ τους υπάρχει μια υπόγεια και χαλαρή ένωση. Από την επινοημένη Αμερική του 19ου αιώνα έως το ζοφερό μέλλον της απηνούς πανδημίας, η Γιαναγκιχάρα είναι σαν να μας λέει πως είναι πολύ σημαντικό να προστρέχουμε τους δικούς μας ανθρώπους, αλλά και συνάμα είναι σκληρό να μην μπορούμε να το κάνουμε. Ένα επικό μυθιστόρημα. Η μετάφραση ανήκει στη Μαρία Ξυλούρη.
Τα βιβλία του Ιακώβ –Όλγκα Τοκάρτσουκ (εκδ. Καστανιώτης)
Eπιτέλους, το magnum opus της Νομπελίστριας Τοκάρτσουκ μεταφράστηκε στα ελληνικά. Μας μεταφέρει στον 18ο αιώνα αναπλάθοντας με περισσή μαεστρία την εποχή, αλλά και τις ιδιαίτερες φιγούρες που εμφανίζονται στο πολυδιάστατο μυθιστόρημά της. Ο τόπος είναι η παλιά Πολωνία πριν αυτή διαμελιστεί, τότε που όλες οι θρησκείες συνυπήρχαν αρμονικά. Τυπικά έχουμε να κάνουμε με ένα ιστορικό μυθιστόρημα που σκιαγραφεί τη ζωή ενός σεχταριστή ηγέτη του 18ου αιώνα, αλλά ουσιαστικά έχουμε κάτι πολύ περισσότερο απ’ αυτό. Ο στοχασμός της Τοκάρτσουκ για τις ιστορικές ανατροπές που καθορίζουν λαούς και χώρες είναι καίριος και απόλυτα σημερινός. Η μετάφραση ανήκει στην Αλεξάνδρα Δ. Ιωαννίδου.
Η Mercury παρουσιάζει –Άντονυ Μάρα (εκδ. Ίκαρος)
Από την άνοδο του φασισμού στην Ευρώπη έως την άνθιση του κινηματογράφου της δεκαετίας του ’40-’50 στο Χόλιγουντ. Ο Άντονυ Μάρα, ιδιαίτερα αγαπητός στη χώρα μας, γράφει ένα πολυσέλιδο βιβλίο που απλώνεται σε χώρο και χρόνο προσπαθώντας -με επιτυχία- να αποτυπώσει τα όνειρα, τις ψευδαισθήσεις και την πάντα δύσκολη συνύπαρξη του παρελθόντος με το παρόν στη ζωή των ανθρώπων. Πρωταγωνίστρια είναι η Μαρία Λαγκάνα που αναγκάζεται να φύγει άρον άρον από την Ιταλία του Μουσολίνι και τελικά να γίνει το δεξί χέρι του παραγωγού των στούντιο Mercury στο Χόλιγουντ. Μια αναπάντεχη επίσκεψη, όμως, από την πατρίδα της την αναγκάζει να επαναπροσδιορίσει τη σχέση της με τους γονείς της, την ίδια της την ύπαρξη και τον κόσμο που γύρω της στροβιλίζεται και αλλάζει. Προσέξτε το καταλυτικό χιούμορ του Μάρα. Η μετάφραση ανήκει στον Αχιλλέα Κυριακίδη.
Πανικός –Τζέιμς Έλροϊ (εκδ. Κλειδάριθμος)
Έλροϊ σημαίνει δύναμη. Σημαίνει κατάδυση σε άγρια ένστικτα και σε ένα Λος Άντζελες διόλου αγγελικό. Ο μετρ του hard boiled και του νουάρ μας εμφανίζει σ’ αυτό το μυθιστόρημα-γροθιά τον Φρέντι Ότας. Ένα πραγματικό πρόσωπο που από αστυνομικός έγινε μέλος του πιο βρόμικου περιοδικού του LA, του Confidential, το οποίο έβγαζε τα άπλυτα των πολιτικών, των ηθοποιών και των διασημοτήτων στη φόρα. Είναι νταβατζής, εκβιαστής, τραμπούκος, άνθρωπος που δεν έχει κανένα ηθικό έρμα και όλα αυτά σε μια Αμερική που χορεύει στους άγριους ρυθμούς του αντικομμουνισμού, της παράνοιας, της αμαρτίας και της διαφθοράς. Η μετάφραση ανήκει στον Μιχάλη Μακρόπουλο.
Ρετσιτατίβο –Τόνι Μόρισον (εκδ. Παπαδόπουλος)
Το μικρό αυτό βιβλίο κυκλοφορεί πρώτη φορά σε αυτόνομη έκδοση, με εισαγωγή της πολυβραβευμένης Αγγλίδας συγγραφέως Zadie Smith. Είναι το μοναδικό διήγημα που έγραψε η Μόρισον το 1983 και θέμα του είναι οι φυλετικές ταυτότητες και πώς αυτές καθορίζουν τους ανθρώπους. Η Τουάιλα και η Ρομπέρτα γνωρίζονται σε ηλικία οκτώ ετών και περνούν τέσσερις μήνες μαζί στο Ίδρυμα Σεντ Μποναβέντσουρ. Γίνονται αχώριστες φίλες, χάνονται καθώς μεγαλώνουν και ξαναβρίσκονται αργότερα. Δεν θα μάθουμε ποτέ ποια είναι η λευκή και ποια η μαύρη. Καταλαβαίνουμε, όμως, πως όσο κι αν δεν διαφέρουν, μέσα τους έχει διαμορφωθεί ένας ισχυρός δεσμός. Οταν όλα οδεύουν προς το διαχωρισμό και τη διάλυση, οι κοινές εμπειρίες είναι αυτές που, τελικά, θα μας ενώνουν πάντα. Η μετάφραση ανήκει στην Κατερίνα Σχινά.
Εννέα ιστορίες –Τζ. Ντ. Σάλιντζερ (εκδ. Πατάκη)
Ο μέγας «αόρατος», αλλά και ο μέγας μετρ της αμερικανικής λογοτεχνίας. Μπορεί να έγινε γνωστός από τον Φύλακα στη Σίκαλη, αλλά τα διηγήματά του πρέπει να διδάσκονται σε όλες τις σχολές δημιουργικής γραφής. Αυτές οι εννέα ιστορίες άρχισαν να γράφονται το 1948 και εκδόθηκαν το 1953. Πρώτη ανάμεσά τους, το διήγημα «Ιδανική μέρα για μπανανόψαρα», που πρωτοδημοσιεύθηκε στο περιοδικό Νew Υorker τον Ιανουάριο του 1948, τρία χρόνια πριν από την έκδοση του “Φύλακα στη σίκαλη”, που έμελλε να τον καθιερώσει. Εννέα ιστορίες για τη ζωή της αποπροσανατολισμένης αμερικανικής κοινωνίας λίγα χρόνια μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, με ήρωες εν τέλει τραγικούς, ακόμη και μες στην ανοησία τους.
Μας καταβροχθίζει η φωτιά –Ζάουμε Καμπρέ (εκδ. Πόλις)
Ίσως το πιο παράδοξο μυθιστόρημα του αγαπημένου στη χώρα μας Ζάουμε Καμπρέ. Ένα βραχύ βιβλίο -για τα δικά του δεδομένα- που όμως καταφέρνει να δημιουργήσει ένα υβρίδιο που περιλαμβάνει νότες από νουάρ, μυστήριο, παραμύθι, ρεαλισμό και μεταφυσική. Ο Ισμαήλ, ο κεντρικός ήρωας, ένας καθηγητής Ιστορίας, ξυπνάει σε ένα νοσοκομείο δίχως μνήμη και προσπαθεί να την ξαναβρεί με τη βοήθεια της λογοτεχνίας (άλλη μια σταθερή αναφορά του Καμπρέ). Την ίδια στιγμή, ο Καπρέτ, ένα αγριογούρουνο, ο δεύτερος… ήρωας του βιβλίου, ουσιαστικά μας διηγείται ένα σκοτεινό παραμύθι. Στον Ισμαήλ συμβαίνουν πολλά, πάρα πολύ που δεν έχουν σχέση με τη λογική. Όμως, ο Καμπρέ παίζει διαρκώς ένα γόνιμο και δημιουργικό παιχνίδι με την ίδια την ιστορία και τους αναγνώστες. Ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα που μπορεί να είναι μικρό, αλλά χρειάζεται πολλές αναγνώσεις για να εμπεδωθεί πλήρως. Η μετάφραση ανήκει στον Ευρυβιάδη Σοφό.
Το ετήσιο συμπόσιο της συντεχνίας των νεκροθαφτών –Ματίας Ενάρ (εκδ. Στερέωμα)
Ο φοιτητής Εθνολογίας Νταβίντ Μαζόν εγκαταλείπει το Παρίσι και μετακομίζει σε ένα μικρό χωριό της γαλλικής επαρχίας. Σκοπός του είναι να συλλέξει στοιχεία για τη διδακτορική του διατριβή σχετικά με το τι σημαίνει να ζεις στην ύπαιθρο τον 21ο αιώνα. Εκεί θα έρθει σε επαφή με τους ντόπιους και αρχίζει να καταγράφει τις εντυπώσεις του σε ένα ημερολόγιο. Για να κατανοήσει ακόμη περισσότερο τον τόπο επισκέπτεται συχνά το Καφέ των Ψαράδων και το δημάρχου Μαρσιάλ, ο οποίος ως ο ιδιοκτήτης του τοπικού γραφείου κηδειών είναι ο αμφιτρύωνας του ετήσιου Συμποσίου της Συντεχνίας των Νεκροθαφτών. Αυτή η τριήμερη γιορτή κατά την οποία ο Θάνατος παίρνει… ρεπό αποτελεί την αφορμή για τον Ενάρ να μας μιλήσει για το βάθος του λαϊκού πολιτισμού παίρνοντας «στοιχεία» από διαφορετικές πηγές. Ένα εντελώς Ραμπελαιϊκό μυθιστόρημα. Η μετάφραση ανήκει στη Σοφία Διονυσοπούλου.
Στο σπίτι των ονείρων– Κάρμεν Μαρία Ματσάδο (εκδ. Αντίποδες)
Τι μπορεί να συμβεί όταν δύο γυναίκες που έχουν κοινή ζωή αποκτήσουν τέτοια σύνδεση σώματος και μυαλού και τριγύρω τους υφανθεί μια ερωτική ιστορία γεμάτη πάθος; Θεωρητικά σε κάτι καλό, αλλά στην περίπτωση της Ματσάδο η σχέση κατέληξε σε μια κόλαση. Η Κάρμεν Μαρία Ματσάδο αφηγείται την κακοποιητική σχέση που βίωσε, από την ενθουσιώδη αρχή της μέχρι το επώδυνο τέλος της, προσπαθώντας να κατανοήσει αυτό που της συμβαίνει και αναζητώντας μια έξοδο διαφυγής. Μέσα από το βιβλίο της περνούν οι στιγμές γεμάτες ένταση, αγάπη, ψέμα και τρυφερότητα. Μάλιστα, η ίδια κάνει μια ευθεία σύγκριση της ιστορία της με το παραμύθι, τη λογοτεχνία, την κουήρ θεωρία και την ποπ κουλτούρα. Αυτό που σε κερδίζει, παράλληλα, είναι το ύφος της γραφής της. Η μετάφραση ανήκει στη Μαρία Αγγελίδου και τον Άγγελο Αγγελίδη.
Δοκίμιο για το τζουκμπόξ – Πέτερ Χάντκε (εκδ. Εστία)
Ο μέγας στυλίστας, Χάντκε, μπορεί να δημιουργήσει μύθο ακόμη και με ένα τζουκμποξ. Ο Νομπελίστας ξεκινάει μέσα από τη δίνη των ιστορικών γεγονότων του 1989 που διαμόρφωσαν μια άλλη εικόνα της Ευρώπης και του κόσμου και αντί να μας μιλήσει γι’ αυτά, καταφεύγει στα τζουκμπόξ. Εχει καταλύσει σε ένα ξενοδοχείο της ισπανικής πόλης Σόρια όταν άρχισε να διαμορφώνεται μέσα του η ιδέα γι’ αυτό το κείμενο. Με αφορμή απόμερα και συχνά αχρησιμοποίητα πια τζουκμπόξ ξετυλίγει στα μάτια του αναγνώστη απρόσμενα εξωτερικά και εσωτερικά τοπία. Σ’ αυτό το αφήγημα ο κόσμος και ο ψυχισμός συναντώνται σε μια δυσεύρετη ισορροπία. Και πανταχού παρόν το ανομολόγητο αίτημα αυτής της σχεδόν βασανιστικής πρόζας: η ανθρώπινη επαφή, η οικειότητα, η αγάπη. Η μετάφραση ανήκει στον Σπύρο Μοσκόβου.
Δείτε περισσότερα στο Andro.gr