Εικόνες επανάστασης, σημερινότητας, διαφορετικότητας, εικόνες εξιδανικευμένες, εικόνες σοκαριστικές. Σε αντίθεση με όσα ειπώθηκαν για λατρεία της woke culture, αυτό που φάνηκε ήταν περισσότερο η διαχρονική ικανότητα της γαλλικής κουλτούρας να αφομοιώνει τα πάντα και έτσι να ανανεώνεται.
Παρακολούθησα συνεπαρμένος τη χθεσινή τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων και νομίζω ότι είναι η καλύτερη που είδα ποτέ – με την κυριολεκτική έννοια, ότι άντεξα να τη δω ολόκληρη, από την αρχή ως το τέλος. Σε αυτό συνέβαλε η πολύ έξυπνη ιδέα η τελετή να γίνει ουσιαστικά ένα τηλεοπτικό θέαμα που θα αναδείξει το Παρίσι και όχι μετάδοση ενός σταδιακού γεγονότος. Το πιο πετυχημένο κομμάτι ήταν η παρουσίαση των ομάδων σε πλοιάρια στον Σηκουάνα, κάτι που μας γλίτωσε από τις αλλεπάλληλες εισόδους 200 ομάδων τη μία πίσω από την άλλη. Επίσης δεν με απογοήτευσε η άνιση τελεοπτική κάλυψη (απο τη μέση και μετά έστρωσε) και το γεγονός ότι δεν ήταν ένα φαντασμαγορικά οργανωμένο σόου.
Η έμφαση δόθηκε στο περιεχόμενο, προβάλλοντας θεμελιώδεις ιδέες, με κυριότερη τη συμπερίληψη. Αυτό εκφράστηκε όχι μόνο με άτομα διαφορετικού σεξουαλικού προσανατολισμού, αλλά και με άτομα με αναπηρίες, άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, άτομα διαφορετικών φύλων και φυλών, που παρέλασαν από την αυτοσχέδια πασσαρέλλα (πασερέλ στα γαλλικά σημαίνει και πεζογέφυρα) με τρόπο που να αντανακλά τη σημερινή ανθρώπινη πραγματικότητα της πολυπολιτισμικής μητρόπολης Γαλλίας.
Στο τρίπτυχο Ελευθερία – Ισότητα – Αδελφοσύνη, Liberté – Égalité – Fraternité, προστέθηκε η Sororité, δηλαδή η γυναικεία αδελφοσύνη, από το λατινικό Soror, αδελφή (στα γαλλικά soeur). Μαζί προβλήθηκαν σημαντικές γυναικείες μορφές της γαλλικής ιστορίας που αγωνίστηκαν για τα δικαιώματα της γυναίκας, όπως η Ολυμπία ντε Γκουζ ή η Σιμόν Βάιλ. Οι φιλομαθείς Γάλλοι, που θα έλεγε ο Αδαμάντιος Κοραής, κάτοικος Παρισίων κι αυτός, δεν έχασαν την ευκαιρία στη μέση ενός ολυμπιακού queer pride να χώσουν και ένα nerdy μάθημα ιστορίας, αντάξιο της παλιάς καλής εκπαιδευτικής τηλεόρασης.
Πολλαπλές ερμηνείες μπορεί να δεχτούν οι πίδακες αίματος που πετάχτηκαν από την Conciergérie, τη φυλακή της Μαρίας Αντουανέτας, το αποκεφαλισμένο σώμα της οποίας μας χαιρετούσε χαρούμενα υπό τους ήχους γαλλικού (ο Θεός να το κάνει) σκληρού ροκ (ή Χέβι Μέταλ;). Καθώς η Γαλλική Επανάσταση είχε την τιμητική της (λίγο νωρίτερα είχε ακουστεί και το εμβληματικό τραγούδι Ça ira ! – Όλα θα πάνε καλά), μια πιθανή ερμηνεία είναι ότι όταν ο κόσμος αλλάζει προς μία κατεύθυνση, καλύτερα είναι να το ψυλλιάζεσαι και να μην μπαίνεις εμπόδιο.
Παρών και ο Ευγένιος Ντελακρουά με τον πίνακα Η Ελευθερία οδηγεί τον Λαό, που βέβαια αναφέρεται σε επόμενη επανάσταση, στα οδοφράγματα του 1830. ADVERTISEMENT Από τα μουσικά στιγμιότυπα λάτρεψα την Lady Gaga που αναδύθηκε μέσα από μία ροζ καρδούλα για να τραγουδήσει καμπαρέ (“Mon truc en plumes” της Zizi Jeanmaire) σε μια performance που ήταν απολύτως πιστή στην αυθεντική βερσιόν και για μένα η καλύτερη φωνή της βραδιάς. Το καν-καν αντίθετα δεν ήταν τόσο πετυχημένο και επιπλέον το σκότωσε ο τηλεσκηνοθέτης. Στην Μασσαλιώτιδα βρήκα ενδιαφέρουσα την Μαριάννα από τη Γουαδελούπη Αξέλ Σαιν-Σιρέλ (δεν είναι η πρώτη μαύρη προσωποποίηση της Ρεπουμπλίκ, το 2002 αν όχι παλαιότερα, μία μιγάδα Μαριάννα είχε εμφανιστεί έφιππη στην μετακομιδή των οστών του επίσης μιγάδα Αλέξανδρου Δουμά στο Πάνθεον), αλλά βρήκα περίεργη την καινούργια εναρμόνιση της ορχηστρικής συνοδείας.
Όσοι Αθηναίοι παρακολούθησαν πρόσφατα στο Ηρώδειο τον Πολωνό φαλτσετίστα Jakub Jozef Orlinski δεν δυσκολεύτηκαν να τον αναγνωρίσουν σε μια απολαυστική συνδυαστική ερμηνεία μπαρόκ όπερας και break dance. Κάρμεν του Ζωρζ Μπιζέ τραγούδησε η Ελβετή Marina Viotti. Προβληματική βρήκα τη σύμπραξη της Μουσικής της Προεδρικής Φρουράς (Garde Républicaine) με την Γαλλο-Μαλλιανή τραγουδίστρια Aya Nakamura, καθώς δεν βρέθηκε κοινό πεδίο, με αποτέλεσμα να αλληλοεξουδετρωθούν. Το τραγούδι (;) του γαλάζιου Διονύσου Φιλίπ Κατρίν, Nu (Γυμνός), ήταν τουλάχιστον εφάμιλλο με guest εμφανίσεις του Άγγελου Παπαδημητρίου σε παραστάσεις της Λένας Κιτσ-οπούλου. Η απόδοση του Imagine του Τζων Λέννον ήταν απολύτως γαλλική.
Η εμφάνιση της Σελίν Ντιόν ήταν από πολλές απόψεις συγκλονιστική. Συγκινήθηκα επίσης από την αποδοση του Ολυμπιακού Ύμνου (στίχοι Κωστής Παλαμάς, μουσική Σπύρος Σαμάρας) στα ελληνικά, επίτευγμα για τους τραγουδιστές και επίσης τιμή προς τη χώρα μας, που και τα δύο δεν είναι αυτονόητα. Για τα υπόλοιπα μουσικά, δεν έχω γνώμη.
Κλείσιμο ματιού στον κόσμο του Netflix, ο απρόσωπος παρκουρίστας που ως άλλος Αρσέν Λουπέν μετέφερε την Ολυμπιακή Φλόγα στις στέγες του Παρισιού, πριν την παραδώσει στην Ζαν ντ’ Αρκ (Ιωάννα της Λωρραίνης) που επέλαυνε σε ατσάλινο άτι επί του Σηκουάνα. Εντυπωσιακή στην τελική φάση η παρουσία γνωστών και άγνωστων αθλητών, όπως ο Ζινεντίν Ζιντάν (Ζιζού), ο Ραφαέλ Ναντάλ, η Σερένα Γουίλλιαμς, η Νάντια Κομανέτσι, και ο εκατοντάχρονος Ολυμπιονίκης Σαρλ Κοστ σε αναπηρικό αμαξίδιο.
Έξυπνο κλείσιμο της Τελετής το άναμμα της Ολυμπιακής Φλόγας προκειμένου να ανυψώσει στον ουρανό μια μογκολφιέρα, όπως ονομάστηκε το πρώτο αερόστατο, γαλλική εφεύρεση των αδελφών Montgolfier του 1783, το πρώτο μοντέλο της οποίας λέγεται ότι καταστράφηκε μετά την παρθενική του πτήση από δεισιδαίμονες χωρικούς, που το θεώρησαν πράμα του οξαποδώ. Άλλη μια έμμεση αναφορά στη γαλλική εφευρετικότητα και το επιστημονικό πνεύμα του γαλλικού Διαφωτισμού που σκορπά τα σκότη της αμάθειας, της αντίδρασης και της μισαλλοδοξίας.
Γενικά αυτό που προβλήθηκε περισσότερο και εντονότερα από οτιδήποτε άλλο ήταν η ίδια η Γαλλία και το γαλλικό πνεύμα. Δέκα σπουδαίες Γαλλίδες, γαλλική επανάσταση, γαλλική ροκ, γαλλική ποπ, γαλλική ραπ, γαλλικό καμπαρέ, γαλλική μόδα, γαλλικό κιτς, και, φυσικά, γαλλική γλώσσα, με τα δύο νέα παιδιά, αγόρι και κορίτσι, να διαβάζουν γαλλική ποίηση στο υπέροχο αναγνωστήριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας (οδού Ρισελιέ).
Σε αντίθεση με όσα ειπώθηκαν για λατρεία της woke culture, αυτό που φάνηκε ήταν περισσότερο η διαχρονική ικανότητα της γαλλικής κουλτούρας να αφομοιώνει τα πάντα και έτσι να ανανεώνεται. Αν υπάρχει μία κριτική να γίνει σε αυτή την Τελετή Έναρξης, ήταν ο γαλλοκεντρισμός της, με την έννοια ότι πολλά πράγματα απαιτούσαν αρκετή γνώση της γαλλικής ιστορίας και κουλτούρας προκειμένου να γίνουν κατανοητά, οπότε το βάρος έπεφτε στον τηλεοπτικό σχολιαστή για να τα εξηγήσει.
Προσωπικά βρήκα το πρόγραμμα του Τομά Ζολί (ο καλλιτεχνικός διευθυντής) συναρπαστικό, αλλά φοβάμαι ότι σε όποιον δεν έπιανε τα υπονοούμενα, το όλο θα μπορούσε να μοιάζει τρομερά αλλοπρόσαλλο. Αλλά ίσως η εικόνα να έχει αρκετή δύναμη και από μόνη της – οι υποσημειώσεις ας έλθουν μετά. Ελπίζω και οι αθλητές να απόλαυσαν τον διάπλου του Σηκουάνα, θαυμάζοντας αυτό που είναι το μεγαλύτερο ατού της Γαλλίας – το Παρίσι, την Πόλη των Φώτων, που αφήνει συχνά στον ίσκιο της την υπόλοιπη χώρα.
Στην συγκεκριμένη περίπτωση έμεινε λίγο στη σκιά και το αθλητικό πνεύμα, ενώ αναρωτιέται κανείς και πού είχαν κρύψει τους παριζιάνους, που μάλλον θα παρακολουθούσαν και αυτοί από την τηλεόραση. Από την άλλη, η Τελετή Έναρξης έριξε στοχευμένα τους προβολείς σε πράγματα και ιδέες που μάλλον δεν θα είχαν άλλη ευκαιρία να προβληθούν μέσα από ένα τέτοιο πλανητικό τηλεοπτικό γεγονός. Εικόνες επανάστασης, εικόνες σημερινότητας, εικόνες διαφορετικότητας, εικόνες εξιδανικευμένες, εικόνες σοκαριστικές; Σε κάθε περίπτωση, ήταν ενα βαθιά πολιτικό και συμπεριληπτικό πανυγήρι, που διεκδικούσε για τη Γαλλία εκ νεόυ ηγετική θέση ως φάρο πρωτοπορίας και πολιτισμού με παγκόσμια εμβέλεια.
Πηγή : andro.gr
