Εξειδίκευση Luxury Hire by Kosmocar είναι η μίσθωση πολυτελών, πανίσχυρων αυτοκινήτων για ρέκτες της οδηγικής απόλαυσης και της ασφάλειας. Στο τιμόνι μιας υπέρλαμπρης Bentley Bentayga, ο Βασίλης Χαρίτος μυείται στα μυστικά του tailoring από τον Βασίλη Μπουρτσάλα και επιβεβαιώνει ότι στο αυτοκίνητο όπως και στο κοστούμι, ορισμένα πράγματα στη ζωή είναι μοναδικά.
Είναι γεγονός πως, τον τελευταίο καιρό, γίνεται κατάχρηση της λέξης “bespoke”. Όχι μόνο στον κλάδο της ένδυσης αλλά και σε άλλους. Μιας και ο όρος υποδηλώνει το υψηλότερο επίπεδο ποιότητας, και σε υλικά και σε κατασκευή, έχει δυστυχώς φτάσει να χρησιμοποιείται, ως εύκολο, ανέξοδο marketing, σε βαθμό που να έχει αλλοιωθεί και η αρχική του σημασία και η πραγματική του αξία. Με αποτέλεσμα, οτιδήποτε πλέον, από smartphone μέχρι burger, να μπορεί, ανερυθρίαστα και ατιμώρητα, να αποκαλείται bespoke.
Η ίδια η λέξη, πάντως, προέρχεται από το αρχαίο αγγλικό ρήμα “bespeak” που, σε ελεύθερη απόδοση, σημαίνει (σήμαινε, μάλλον) «αναθέτω», «προσυμφωνώ» και, εν τέλει, «παραγγέλνω». Έτσι, το επίρρημα “bespoken”, που κατέληξε “bespoke”, σήμαινε «ανατεθειμένο», «παραγγελμένο» κ.λπ. και πρωτοεμφανίστηκε τον 17ο αιώνα, στην Αγγλία φυσικά, για ρούχα και παπούτσια. (Αν αυτό βοηθά, η αντίστοιχη αμερικάνικη λέξη είναι “custom”).
Και αν το bespoke χρειάζεται να αποδοθεί στα ελληνικά (κάτι που σίγουρα αφαιρεί από τη μαγεία του πρωτότυπου), η καταλληλότερη φράση θα ήταν «επί παραγγελία». Θέλει προσοχή όμως γιατί υπάρχει και το «επί μέτρω», απόδοση του “made-to-measure”, που διαφέρει όμως από το bespoke, θα δούμε πιο κάτω πώς. Υπάρχει φυσικά και το έτοιμο, το “ready-made” ή “prêt-à-porter”, αλλά αυτό δεν θα μας απασχολήσει εδώ.
Υψηλή Ραπτική 101
Ιδανικός «δάσκαλος» για να μας πει περισσότερα για όλα αυτά είναι βέβαια ο Βασίλης Μπουρτσάλας, ιδανική «αίθουσα διδασκαλίας» το δικό του ατελιέ ραπτικής, Bespoke Athens, ενώ ιδανικό αυτοκίνητο για να παρκάρει έξω από το 15-17 της Αναγνωστοπούλου, στο Κολωνάκι, είναι η Bentley Bentayga, γενναιόδωρη προσφορά και κορυφαίο μοντέλο της υπηρεσίας Luxury Hire της Kosmocar. Ένα απόλυτα ασυγχώρητο, τετράτροχο μείγμα ζήλειας και φιλοδοξίας.
Ο Βασίλης, έχοντας εγκαταλείψει καριέρα ετών σε πολυεθνικές επιχειρήσεις της Ελλάδας και της Αμερικής, αποφάσισε κάποια στιγμή να τα παρατήσει όλα και να ακολουθήσει το όνειρό του. Έχοντας μάθει την τέχνη της υψηλής ραπτικής, «κάθε βράδυ στον πάγκο από έναν μεγάλο ράφτη», άνοιξε, τα Χριστούγεννα του 2004, το Bespoke Athens.
Το κομψό, απέριττο ατελιέ κλείνει φέτος 15 χρόνια συνεχούς επιτυχημένης λειτουργίας, φιλοξενώντας κατά καιρούς μεγάλα ονόματα της ραπτικής και αποτελώντας –κάτι εξαιρετικά σπάνιο για την Ελλάδα– παγκόσμια αναγνωρίσιμο προορισμό για τους ακολούθους της συγκεκριμένης τέχνης.
Μια παρένθεση εδώ
Πριν συνεχίσουμε, το ύφασμα, το ψαλίδι, η βελόνα, το σαπούνι και ο πάγκος δεν μου είναι τελείως ξένα. Ο νονός Ηλίας είχε μέγα ραφείο στην Κολοκοτρώνη και η νονά Κατίνα (από τις καλύτερες μοδίστρες της εποχής, με κορυφαία μοντέλα, όπως η Έφη Μελά, αν έχετε ακουστά) ένα ακόμα μεγαλύτερο ατελιέ στην Ακαδημίας. Το πώς εγώ ξέπεσα στα αυτοκίνητα και δεν διακρίθηκα στη σαρτορική τέχνη ένας θεός ξέρει.
Αν δε τα παραπάνω συνδυαστούν με το ότι είχα την ανεκτίμητη τιμή, από απλός διευθυντής περιοδικών για αυτοκίνητα, να διευθύνω τη Bentley (ορισμό του bespoke αυτοκινήτου) στην Ελλάδα για σχεδόν έξι χρόνια (γι αυτό κι αν έχω ιστορίες να γράψω…), γίνεται σχεδόν προφανές πως είμαι, ας πούμε, εξοικειωμένος με την έννοια του “bespoke”.
Το κομψό, απέριττο ατελιέ Bespoke Athens κλείνει φέτος 15 χρόνια και συνεχίζει να αποτελεί παγκόσμια αναγνωρίσιμο προορισμό για τους ακολούθους της τέχνης. (photo Ολυμπία Κρασαγάκη για το Andro).
Τι σημαίνει bespoke ραπτική και bespoke ρούχο;
Bespoke ραπτική είναι ο παραδοσιακός τρόπος δημιουργίας ενός ενδύματος (κοστούμι, σακάκι, πουκάμισο) πρακτικά από το μηδέν. Πρώτα βέβαια πρέπει ο πελάτης να έχει επιλέξει το ύφασμα και το στυλ του ρούχου, ιδανικά σε συνδυασμό με τον ράφτη του –μια πολύ «ανδρική» διαδικασία–και, ακόμα πιο ιδανικά, συνοδεία ενός καλού malt. Αλλά μέχρι εκεί, τίποτε, ας πούμε, εξ Αβάνας δεν έχει θέση σε τέτοιους χώρους.
Στη συνέχεια, με βάση τον σωματότυπο του πελάτη, που δεν είναι ποτέ συμμετρικός (ο σωματότυπος, ο πελάτης με ποιον να είναι συμμετρικός;), και όποια άλλη επιθυμία του, ο ράφτης είτε δημιουργεί πατρόν, είτε κόβει το ρούχο κατευθείαν στο ύφασμα που έχει επιλεγεί. Νωρίτερα βέβαια, έχει μετρήσει κάθε διάσταση του σώματος και εντοπίσει τις ιδιαιτερότητες που κάθε σώμα έχει.
Όπως δε μας λέει ο Βασίλης, πριν ο ράφτης κόψει το ύφασμα, το σιδερώνει, για να «κάψει» την όποια ζωντάνια έχει αυτό το φυσικό υλικό. Διότι αν το μαλλί, κατά κανόνα, δεν «πεθάνει», θα δημιουργήσει προβλήματα και στο ράψιμο και στην εφαρμογή – να ένα μόνο από τα πολλά μυστικά στην τέχνη της ραπτικής.
Αφού το ύφασμα σιδερωθεί, πρέπει να μείνει τουλάχιστον 24 ώρες άκοπο για να στεγνώσει από την υγρασία. (Πώς λειτουργεί όμως η οσφρητική μνήμη ε; Να, με το που έγραψα «στεγνώσει από την υγρασία», λες και ξαναμύρισα το άρωμα του σιδερωμένου, ζεστού ρούχου στο ραφείο του νονού Ηλία…) Και να πώς συμπληρώνονται οι πρώτες δυο μέρες ενός «παράλογου» χρόνου παράδοσης για ένα bespoke κοστούμι – όπως αντίστοιχα «παράλογος» φαντάζει άλλωστε, για τους αμύητους, και ο χρόνος παράδοσης μιας bespoke Bentley.
Μια ακόμα παρένθεση
Ακόμα και μέχρι τα χρόνια του Μεσοπολέμου, ήταν σύνηθες ο ευκατάστατος αγοραστής μιας Bentley (και ορισμένων άλλων βρετανικών αυτοκινήτων) να αγοράζει από το εργοστάσιο ένα σκέτο σασί (συν κινητήρα, μετάδοση, τροχούς κ.λπ.) και να το πηγαίνει μετά στον αγαπημένο του coachbuilder (όρος που χαρακτήριζε παλαιότερα τους κατασκευαστές ιππήλατων αμαξών) για να του φτιάξει ένα αμάξωμα, επί παραγγελία, σύμφωνα με τις δικές του επιθυμίες και προδιαγραφές – έτσι προέκυψε το bespoke αυτοκίνητο.
Ένας απ’ αυτούς ήταν και ο H. J. Mulliner, «οίκος ιδρυθείς τω 1897», όπως υπερήφανα γραφόταν παλαιότερα, που σήμερα ανήκει στη Bentley και αναλαμβάνει να ικανοποιήσει τις ιδιαιτερότητες των σημερινών, ξεχωριστών αγοραστών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται, εδώ και πολλά χρόνια, και η Α. Μ. Βασίλισσα Ελισάβετ.
Διαβάστε περισσότερα στο andro.gr
