90 ΧΡΟΝΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ LC4

Η τέχνη της απόλυτης χαλάρωσης. Η chaise longue συνεχούς ρύθμισης, αποκαλούμενη επίσης «Chaise Longue Le Corbusier» εξακολουθεί ακόμα και σήμερα να είναι η χαρά των aficionados των design επίπλων. Η πολύ κομψή, λυγερή της σιλουέτα, άμεσα αναγνωρίσημη, είναι ένας ύμνος στην καθαρότητα και την άνεση, δύο βασικά προαπαιτούμενα του μοντέρνου σχεδιασμού, τα οποία καθιστούν το έπιπλο αυτό εμβληματικό. Είναι η ιταλική Cassina που το ρίχνει μαζικά στην αγορά και διαθέτει το διάσημο κάθισμα στη συλλογή της ως LC4.

Μπορεί η chaise longue να φέρει το όνομα «Le Corbusier», αλλά θα ήταν δικαιότερο να αποδώσουμε τη σύλληψή της σε μια ιδιαίτερα ταλαντούχα γυναίκα, την 22χρονη Charlotte Perriand, η οποία μαζί με τον μεγάλο Ελβετό αρχιτέκτονα άλλαξαν τον τρόπο να αντιλαμβανόμαστε την επίπλωση στα τέλη της δεκαετίας του ’20. Μια καταλυτική επανάσταση την εποχή που το Παρίσι ήταν μία από τις πρωτεύουσες της art deco από μια γυναίκα που κατόρθωσε να επιβληθεί σ’ ένα ανδροκρατούμενο περιβάλλον.

Χρησιμοποιεί γυαλί και κυρίως μέταλλο, όπως θα κάνει με την LC4, πράγμα που την απομακρύνει από το πνεύμα της εποχής. Εκείνη, όμως, εννοεί τον εξορθολογισμό του χώρου. Δεν είναι η διακοσμητική πλευρά που την ενδιαφέρει, αλλά η λειτουργικότητα.

Δεδομένων όλων αυτών, αποφασίζει να συναντήσει τον Le Corbusier. Εκείνος συνειδητοποιεί ότι η νεαρή αρχιτέκτων έχει ήδη σχεδιάσει έπιπλα που προσομοιάζουν στα σχέδια που έχει κάνει ο ίδιος για 9 διαφορετικούς τρόπους να κάθεσαι. Της προτείνει λοιπόν συνεργασία, μαζί με τον αρχιτέκτονα ανιψιό του Pierre Jeanneret-Gris.

Ένα από τα αρχικά μοντέλα που σχεδιάστηκαν ήταν εμπνευσμένο από το κάθισμα Surrepos του γιατρού Pascaud.

H Perriand αρχίζει να δουλεύει μελετώντας εργονομικά καθίσματα, κατάλληλα για στάσεις που παίρνουν τα μανεκέν. Μεταξύ αυτών, φιγουράρει μια στάση ημιανάπαυσης, η οποία ανταποκρίνεται στα σκίτσα του Ελβετού. Αυτή είναι και η αρχή μιας μακράς περιπέτειας που θα συνοδέψει την LC4. Τελικά, είναι η rocking-chair της αυστριακής Thonet –πρωτοπόρου στη βιομηχανική παραγωγή επίπλων που κάνουν χρήση ατσαλιού- η οποία θα εμπνεύσει την Perriand, για την «κουνιστή» πολυθρόνα.

Ωστόσο, υπάρχουν προβλήματα. Ποιος θα είναι ο μηχανισμός που θα επιτρέπει στο χρήστη να διατηρήσει την επιθυμητή κλίση; Η απάντηση θα βρεθεί στον τομέα της αεροναυπηγικής. Η βάση θα πάρει το σχήμα ενός Η, στο οποίο θα φιξαριστούν 4 κωνικά πόδια πάνω στα οποία γλιστράει μια φόρμα τόξου. Οι διαστάσεις της είναι 1,60 μήκος Χ 0,54 φάρδος. Το 1928, η περίφημη chaise longue, επονομαζόμενη απ’ τους δημιουργούς της «μηχάνημα ανάπαυσης», γεννιέται.

H Charlotte Perriand αραχτή στην LC4.

Η LC4 αξίζει τον τίτλο του σημείου αναφοράς, γιατί, πέραν του ότι ενσωματώνει έναν ευφυή μηχανισμό, συνδυάζει και το δέρμα στο πρωτότυπο, υλικό καινοφανές για την εποχή συν ότι παντρεύεται τέλεια τις γραμμές του κορμιού. Πρωτοποριακή, εξαιτίας των υλικών που ενσωματώνει, εργονομική με το ρυθμιζόμενο κυλινδρικό προσκεφάλι της, εξαιρετικά φινετσάτη ως προς την όψη, είναι το απόλυτο must για το design της περιόδου. Γι’ αυτό και συναρπάζει τους συλλέκτες.

Το θέμα είναι ότι το τρίο αγνοεί τις απαιτήσεις της μαζικής παραγωγής και το προϊόν, όσο λαμπρό κι αν είναι, κρίνεται εξαιρετικά ακριβό. Εντούτοις, η Thonet θα σηκώσει το γάντι και υπογράφει συνεργασία. Δυστυχώς, η εμπορική επιτυχία δεν θά ‘ρθει ποτέ. Η κρίση του 1929 συνέβαλε, εξάλλου, τα μάλα.

Το 1937, θα βγει σε μόλις 172 κομμάτια, την ώρα που το ξύλινο, καμπύλο κάθισμα της φίρμας πούλαγε εκατομμύρια. Η περίφημη chaise longue, επονομαζόμενη απ’ τους δημιουργούς της ως «μηχάνημα ανάπαυσης», δημιουργήθηκε το 1928 και τόσες δεκαετίες μετά παραμένει σχεδιαστικά τόσο μέσα στην εποχή της. (photo: cassina.com).

Το 1959, ο Le Corbusier, θυμωμένος με την εξέλιξη, επανεκδίδει τη chaise longue για πάρτη του. Πρέπει να περιμένει κάποιος ώς το 1964. Η Cassina, υπό τη διεύθυνση της Charlotte Perriand, επαναλανσάρει το κάθισμα. Έκτοτε, έχει την πρωτοκαθεδρία στους καταλόγους της φίρμας.

Μετά, το 2014, η Cassina, για να τιμήσει την Charlotte Perriand και επ’ ευκαρία της Collection Icônes 2014 της Louis Vuitton, εκδίδει το μοντέλο LC4 CP. Πρόκειται για μια σειρά περιορισμένη στα 1.000 αντίτυπα, η οποία βγήκε από τα βυρσοδεψία της Louis Vuitton. Θέλω την κούνια μου.

Την LC4 τη βρίσκουμε στην El Greco Gallery, Κηφισίας 212, Χαλάνδρι, www.elgrecogallery.gr. Τηλέφωνο: 210.67.28.682

Πηγή: Andro.gr